[ Pobierz całość w formacie PDF ]
spotyka się rzadko, a wystąpić on mo\e w złamaniach kości udowej, kości
piszczelowej oraz w zwichnięciach kolana. Odpowiednia tętnica (najczęściej
tętnica -ramienna) ulec mo\e uciśnięciu, przerwaniu, odruchowemu obkurczeniu lub
zaczopowaniu skrzepliną. Ucisk tętnicy mo\e być spowodowany przez odłam kostny
lub zbyt ściśle zało\ony okrę\ny opatrunek gipsowy. Uszkodzenie naczyń
krwionośnych zaopatiujących nerwy (nerw promieniowy lub łokciowy na
przedramieniu) oraz powstający obrzęk mięśni prowadzą do uszkodzenia
odpowiednich nerwów. Niedokrwione mięśnie (głównie mięśnie zginacze głębokie na
przed-82
Chłopiec czteroletni z przykurczeni Yolkmanna lewej kończyny górnej ramieniu)
ulegają obrzękowi, a następnie martwicy, zwyrodnieniu i zwłóknieniu. Pierwszymi
objawami rozwijającego się w ciągu kilku godzin po złamaniu przykurczu
niedokrwiennego są: ból, obrzęk przedramienia (lub podudzia), zasinienie lub
bladość palców. Na tętnicy promieniowej (lub grzbietowej stopy) nie wyczuwa się
tętna. Uszkodzone mięśnie, ulegając zwłóknieniu, obkurczają się i -" pociągając
swoje ścięgna - powodują przykurczę palców. Przykurczę te mają dość
charakterystyczne cechy: palce ustawiają się w zgięciu w stawach
międzypaliczkowych bli\szych, a w wyproście w stawach śródręczno-paliczkowych,
kciuk zaś ustawia się w przywiedzeniu i w nawróceniu (jego ustawienie upodabnia
się do ustawienia innych palców), nadgarstek ustawia się w zgięciu dłoniowym, a
przedramię - w pronacji (ręka grzbietem swoim zwrócona jest ku górze). Niekiedy
przykurcz Yolkmanna dotyczy tylko mięśni wewnętrznych ręki (mię-dzykostnych,
glistowatych, kłębu kciuka, kłębika palca V). W kończynie dolnej, gdzie rzadko
występuje przykurcz Yolkmanna, zmiany chorobowe obejmują głównie mięśnie
zginacze długie palucha i stopy (poło\one w obrębie łydki). Prowadzi to do
przykurcza stopy w końskim jej ustawieniu. ' : z.
83
PrzyJcurczowi niedokrwiennemu Volkmanna zapobiega właściwe i wczesne ustawienie
odłamów (czyli prawidłowe nastawienie złamania) oraz kontrola ukrwienia złamanej
kończyny unieruchomionej w okrę\nym opatrunku gipsowym. Rozwijające się
zaburzenia krą\enia w dalszych (obwodowych) częściach kończyny unieruchomionej w
opatrunku gipsowym są wskazaniem do zdjęcia opatrunku. Niekiedy konieczne jest
(w przypadkach z obrzękiem mięśni przedramienia) przecięcie powięzi (błony
zamykającej grupę mięśni jakby w komorze), co powoduje zmniejszenie ciśnienia
działającego na mięśnie - odbarczenie mięśni. W przypadkach z nieodwracalnym
uszkodzeniem tętnicy usuwa się jej zmieniony odcinek, przywracając jej dro\ność.
W okresie utrwalonych przykurczów wykonywane są ró\nego rodzaju operacje na
ścięgnach i nerwach. Du\e znaczenie ma równie\ usprawnianie (rehabilitacja)
wspomagane pomocniczo zabiegami fizykalnymi (głównie cieplnymi). Celem
usprawniania jest poprawienie ukrwienia kończyny, wzmocnienie uszkodzonych
mięśni, utrzymanie ruchów w stawach. Zastosowanie znajdują równie\ pomoce
ortopedyczne (ortozy), które słu\ą do utrzymywania prawidłowego ustawienia
nadgarstka i palców. 24. Uszkodzenia poiniekcyjne
Jednym ze sposobów podawania leków są iniekcje (wstrzyknięcia) domięśniowe.
Wstrzyknięć dokonuje się do du\ych mięśni w miejscach mo\liwie odległych od
du\ych naczyń i nerwów, najczęściej --w okolicę pośladka (mięsień pośladkowy
wielki ma największą masę ze wszystkich mięśni organizmu ludzkiego). Rzadziej
dokonuje się wstrzyknięć do głowy bocznej mięśnia czworogłowego uda (w przednio-
-boczną powierzchnię uda) lub do mięśnia naramiennego (w górnej części ramienia,
poni\ej wyrostka barkowego). Olbrzymia większość wstrzyknięć przebiega bez
powikłań. Bardzo rzadko dochodzić mo\e do takich powikłań, jak np. dostanie się
płynu do naczynia krwionośnego, uszkodzenie nerwu przez dostanie się leku w jego
bezpośrednie sąsiedztwo, krwiak, ropień i inne. Szczególnym, wyjątkowym
powikłaniem, rozwijającym się po pewnym czasie, po wielokrotnych
wstrzyknięciach, są uszkodzenia mięśni z rozległymi w nich zmianami
bliznowatymi. Są to powikłania 84
wyjątkowo rzadkie. Zdarzają się one u małych dzieci, szczególnie u niemowląt
wyniszczonych chorobami, niedo\ywionych itp. Wielokrotne, często powtarzane
wstrzyknięcia leków mogą być czynnikiem dra\niącym, indukującym wystąpienie
[ Pobierz całość w formacie PDF ]