[ Pobierz całość w formacie PDF ]

uczniem. Może należałoby iśd w kierunku wspierania drugiego człowieka i towarzyszenia mu
w jego rozwoju i budowaniu przez niego własnej tożsamości. W tym celu dobrze jest
skierowad się czasem ku alternatywnym sposobom myślenia w naukach o wychowaniu.
Zasługi antypedagogiki
Antypedagogika, mimo negacji fenomenu wychowania, zwróciła uwagę na to, że
u podstaw wychowania tkwi przekazywanie z pokolenia na pokolenie przemocy i gwałtu
wobec dzieci. Spojrzenie antypedagogiki na dzieci jako na grupę mniejszościową, na
społecznośd uciskaną i dyskryminowaną okazało się bardzo płodne poznawczo
i zainspirowało badania.
Dzięki antypedagogice uczeni zaczęli zastanawiad się nad obowiązującymi prawami
dziecka. Zaczęły powstawad instytucje i stowarzyszenia praw dziecka. Zgodnie bowiem
13
B. Z
liwerski, op. cit., s. 105-115.
8
z pozytywistyczną koncepcja prawa, kto nie ma władzy, tego prawa mogą byd ograniczane.
Tak było z dziedmi i takie myślenie zarzucali pedagogom antypedagodzy.
Współczesnym przesłaniem antypedagogiki staje się odejście od tak rozumianej
funkcji prawa jako formy sterowania społeczeostwem na podstawie zbioru dyrektyw. Im
chodziło o to, aby stało się ono formą porozumienia się podmiotów społecznych na
podstawie dobrowolnie wybranych reguł komunikowania się między ludz
mi.
Dzięki temu mamy dzisiaj do czynienia nie tyle z koocem wychowania, ile z koocem
pedagogiki autorytarnej, z koocem pedagogiki pięknych sentencji, pedagogiki władców i
lepiej wiedzących, bardziej oświeconych Mamy za to więcej pedagogów twórczych, pełnych
ambicji do dokonywania zmian.
Byd może pedagogika przyszłości będzie pedagogiką  bycia w pobliżu drugiej
osoby i zarazem utrzymywania wobec niej dystansu (B. Z
liwerski) 14.
Uwagi końcowe
Intencja autora tej publikacji jest pobudzenie Czytelnika do refleksji nad
alternatywnymi, czasem na pozór dziwnymi koncepcjami w naukach o wychowaniu.
Antypedagogika jest takÄ… alternatywnÄ… koncepcjÄ…, jest reakcjÄ… na pedagogikÄ™ autorytarnÄ….
Chod była i jest mocno krytykowana przez pedagogów, to trzeba przyznad, iż w pewnym
czasie odegrała pozytywną rolę. Dzisiaj, na skutek pojawiających się coraz częściej
problemów wychowawczych i zachowao agresywnych młodzieży odrodziły się tendencje do
zaostrzenia represji w polskich szkołach, do sięgania po pedagogikę autorytarną. Warto się
jednak zastanowid, czy jest to właściwa droga. Czy skuteczniejszą reakcją na te patologiczne
zjawiska są rozwiązania opresyjne, zaostrzenie rygorów, monitorowanie klas, podział na
klasy żeoskie i męskie czy lepszym wyjściem jest docieranie do młodzieży i oddziaływania
wychowawcze poprzez takie atrakcyjne formy aktywności, jak masowy sport, turystyka,
zespoły artystyczne, kluby młodych intelektualistów, koła dyskusyjne itp. Stwierdzono
bowiem ponad wszelką wątpliwośd, że metody represyjne, karania i nagradzania oraz
metoda perswazji, wychowania przez moralizowanie sÄ… najmniej skuteczne w procesie
wychowania. Znacznie lepszym sposobem w wychowaniu jest metoda modelowania, metoda
14
B. Z
liwerski, Współczesne teorie i nurty wychowania.\, Kraków 2003, s.325-352.
9
zadaniowa i oddziaływao grupowych. Posługując się tymi metodami możemy skuteczniej
oddziaływad na młodzież w sporcie, turystyce i innych wyżej wymienionych formach
aktywności intelektualnej. Jeśli zmiany w wychowaniu będą szły jedynie w kierunku
zaostrzenia rygorów, w kierunku autorytaryzmu to należy się spodziewad, że znów będziemy
mieli do czynienia z odrodzeniem siÄ™ tendencji antypedagogicznych lub im podobnych.
antypedagogika wg Górniewicza, główne
założenia antypedagogiki, jak wspierad a nie
wychowywad, dialog i partnerstwo,
antypedagogika  tezy, równouprawnienie
warto również zastanowid się nad różnicą
między antypedagogiką a wychowaniem bez
porażek
10 [ Pobierz całość w formacie PDF ]