[ Pobierz całość w formacie PDF ]

rozmiękczeniu przeciwnika. Ale jeśli ktoś, niezależnie od nastroju, chodzi z uśmiechem
przyklejonym do twarzy, to jest to uśmiech chory.
Niełatwo jest odróżnić uśmiech spontaniczny od taktycznego. Taktyczny albo
oznacza trwożną gotowość do podporządkowania się, chęć udobruchania drugiej strony,
albo kryje się za nim bezwzględne dążenie do manipulowania. Pierwszy rodzaj nazywam
 grymasem podporządkowania , drugi  uśmiechem przewagi .
Uśmiechowi podporządkowania prawie zawsze towarzyszą gesty i rytuały
podporządkowania. Są one sygnałami różnego rodzaju wyrzeczeń, z których najbardziej
typowe to:
·ð wyrzeczenie siÄ™ sprzeciwu;
·ð wyrzeczenie siÄ™ możliwoÅ›ci intelektualnych;
·ð wyrzeczenie siÄ™ obrony wÅ‚asnych interesów;
·ð wyrzeczenie siÄ™ wÅ‚asnych zasad;
·ð wyrzeczenie siÄ™ niezależnoÅ›ci materialnej i zawodowej;
·ð wyrzeczenie siÄ™ wÅ‚asnego miejsca i czasu.
Uległość manifestuje się przede wszystkim w działaniu, uśmiech jest jedynie sygnałem
podporzÄ…dkowania.
Wyrzeczenie siÄ™ sprzeciwu
Kobiety rzadko się sprzeciwiają. Prawie każde brzemię, każdy ciężar przyjmują bez skargi.
Greta męczy się w pracy, ponieważ wciąż ktoś jej przeszkadza. Siedzi w
przechodnim pokoju, przeciwko czemu nigdy nie protestowała, i czuje się w obowiązku
odpowiedzieć na pozdrowienie każdego wchodzącego, przynajmniej spojrzeniem. Jej
praca polega na wprowadzaniu kolumn liczb do komputera i po każdym podniesieniu
wzroku musi odszukać miejsce, w którym sobie przerwała.
Krystyna, równie grzeczna dziewczynka, pracuje całymi dniami jako
sprzedawczyni w butiku.  Cieszy się , kiedy może komuś wyświadczyć przyjemność,
nawet jeśli to koliduje z jej planami. Przez ostatnie pół roku pracowała w soboty
dziewiętnaście razy, jej koleżanka tylko pięć.
Grzeczne dziewczynki bez sprzeciwu rezygnują z zasłużonej nagrody. Zadowalają
się złudzeniem, że skoro są takie miłe, zaskarbiają sobie sympatię otoczenia. I to im
wystarcza.
PrzecierajÄ… oczy ze zdumienia, kiedy jakieÅ› egocentryczne  wydry dostajÄ… to,
czego chcą, a ludzie wcale nie przestają ich lubić. Są obgadywane za plecami, ale
jednocześnie podziwiane, a te, które je obgadują, próbują, jawnie czy skrycie, zdobyć
uznanie tych  przebojowych bab .
Podałam zaledwie dwa przykłady braku sprzeciwu w życiu zawodowym, bo to
okraszone uśmiechem wyrzeczenie na ogół łatwo rozpoznać. Kobiety, które się nie
sprzeciwiają, wysyłają następujący ukryty komunikat:
 Nie jestem warta, żeby mnie lubiano dla mnie samej .
 Jeżeli nie będę uległa, nikt nie będzie chciał się ze mną zadawać .
Wyrzeczenie się możliwości intelektualnych
Kobietom często się wydaje, że tym, co je określa, jest ich wygląd i gotowość
dostosowania się do innych. Wierzą, że im kobieta jest piękniejsza, tym bardziej
pożądana. Im bardziej się dostosowuje, tym ma większą szansę na trwały związek. To
jest cel, dla którego kobiety gotowe są zrezygnować ze wszystkiego, co daje człowiekowi
pewność siebie i niezależność. Rezygnują z posługiwania się własnym rozumem,
rezygnują z formułowania krytycznych opinii i wyrażania swoich poglądów.
Nie próbują realizować się intelektualnie, nie zależy im na ambitnej pracy.
Owszem, chętnie wykonywałyby jakiś prestiżowy zawód i zarabiały dużo pieniędzy, ale
nie jest to najwyższy cel. Nie zamierzają poświęcać mu zbyt wiele czasu i energii.
Przecież wystarczy, że znajdą sobie mężczyznę na stanowisku albo przynajmniej z
widokami na przyszłość. One same najchętniej znalazłyby sobie jakieś zajęcie na kilka
godzin w tygodniu  dobrze jest trochę popracować. Dla tych, które chcą mieć męża za
wszelką cenę, nie jest to zła strategia. Amerykańscy badacze udowodnili bowiem: im
kobieta lepiej zarabia, a więc im jest bardziej niezależna materialnie, tym mniej jest
atrakcyjna jako kandydatka na żonę.
Inne badania wykazały, że im kobieta bardziej dba o swój wygląd, tym jest mniej
aktywna intelektualnie. Jeszcze inne, że kobieta zadowolona ze swojej pracy rzadziej
kupuje ubrania.
Dziewczęta wcześnie dowiadują się o tym, że uroda jest ważniejsza od rozumu. W
okresie dojrzewania pewne siebie, zuchwałe dziewczynki ( o ile pozwolono im rozwinąć te
cechy ) zmieniają się w skrępowane, zajęte wyłącznie swoim wyglądem  słodkie idiotki .
Przestają być energiczne i beztroskie. Z hałaśliwych, zadziornych dziewczynek wyrastają
niepozorne, wiotkie i kruche istoty. Rywalizują między sobą już tylko o to, która jest
najładniejsza w szkole i najmodniej ubrana. Nauka schodzi na dalszy plan.
Po kilkudziesięciu latach, na spotkaniu dawnej klasy, nie mówi się o tym, która z
koleżanek była elokwentna, wyjątkowo dzielna albo potrafiła bronić swego. Wspomina
się raczej, jak kto wyglądał, niż co umiał.
Zadręczanie się defektami urody może trwać przez całe życie. Kobiety cierpią z
powodu zbyt chudych nóg lub zbyt dużego czy zbyt małego biustu, rozpaczają, że nie
mają kręconych włosów albo że ich włosy są niewłaściwego koloru, że mają za małe oczy
lub za duży nos. Dziewczęta poświęcają długie godziny, żeby upodobnić się do aktualnie [ Pobierz całość w formacie PDF ]