[ Pobierz całość w formacie PDF ]
¼%
NIE IGNORUJ DYSKRYMINUJCYCH UWAG ANI ZACHOWAC.
¼%
TO%7Å‚SAMOZ
SkÄ…d wiesz kim jesteÅ›, skoro nie wiesz skÄ…d pochodzisz?
Tony Robinson
Tożsamość można zdefiniować jako stosunkowo stabilną strukturę warto-
ści, uczuć i wyobrażeń odnoszących się do nas samych. Tożsamość powstaje
zarówno w procesie identyfikacji z rodzicami i innymi znaczącymi dorosłymi,
50
TOLERANCJA
jak i poprzez odróżnianie się od nich. Koniecznością jest postrzeganie swej
tożsamości nie jako czegoś statycznego, lecz zmiennego, podlegającego zmia-
nom w całym okresie życia.
Wśród sfer tożsamości można wymienić: historię, terytorium zamieszkania,
grupę społeczną, kulturę, język, zwyczaje, religię, tradycję, genealogię, osobo-
wość, stereotypy etniczne, warunki ekonomiczne, potrzeby i cele społeczne
oraz życiowe, modele życia, konteksty polityczne i gospodarcze, a także świato-
pogląd. Obok tradycji i/lub religii, język jest jednym z zasadniczych elementów
kultury, które determinują tożsamość narodową.
Tożsamość etniczna odnosi się do poczucia wspólnoty pochodzenia, prze-
konań, wartości i zwyczajów konkretnej grupy ludzi. Jak już wspomniano, język
jest bardzo ważnym elementem tożsamości. Sposób, w jaki szkoła odnosi się do
języka ojczystego uczniów i jak go respektuje, jest decyzją polityczną danego
kraju i obejmuje całe szkolnictwo.
wiczenie 21
Zainicjuj własne badania genealogiczne. Jesteś po lewej stronie poniższego
diagramu. Twoi rodzice są bezpośrednio po Twojej prawej stronie, itd. Na-
pisz, skąd pochodzą (miasto, kraj, narodowość), gdzie mieszkali? Gdzie się
pobrali? Postaraj się odkryć jak największą ilość przodków. Jeśli możesz
wypytaj swoich krewnych o historiÄ™ swojej rodziny i jej zwyczaje.
pradziadek
dziadek
prababcia
ojciec
pradziadek
babcia
prababcia
Ty ____________ (imiÄ™ i nazwisko)
pradziadek
dziadek
prababcia
matka
pradziadek
babcia
prababcia
51
TOLERANCJA
Zastanów się też nad następującymi pytaniami:
" Co znaczy Twoje nazwisko?
" Co znaczy Twoje imiÄ™?
" Czy brzmi jakby należało do Twojej grupy kulturowej?
" Co znaczą imiona pozostałych członków Twojej rodziny?
" Czy sÄ… to tradycyjne imiona, przekazywane z pokolenia na pokolenie?
" Jak przechowuje się pamięć o minionych pokoleniach?
" Jakie opowieści dotarły do Ciebie o dziadkach i pradziadkach, itd.?
Celem edukacyjnym powyższego ćwiczenia jest zrozumienie i docenienie
wartości własnego otoczenia rodzinnego i kulturowego, a także refleksja
nad swoją tożsamością.
Porozumiewamy się poprzez nasze role społeczne. Role często łączą się
z tym, czego oczekujemy od siebie sami oraz tym, czego oczekujÄ… od nas inni.
Pewne aspekty naszych ról można opisać następująco (opierając się na:
McGrath i Axelson, 1993):
nasze polityczne, społeczno-ekonomiczne i religijne cechy charakterystycz-
ne, które zakładają zbiór tego, co postrzegamy jako prawa, obowiązki
i oczekiwania,
nasza przynależność do grupy rasowej, etnicznej i kulturowej, której skutkiem
może być różne traktowanie ze strony Innych, a także nasz stosunek do Nich,
nasza rola w rodzinie, płeć, wiek i warunki życia związane z pewnymi ste-
reotypowymi oczekiwaniami,
nasz status zawodowy i poziom wykształcenia, które również mogą sugero-
wać przypisanie nas do pewnego typu osób.
Posługujemy się etykietami (znakami tożsamości) po to, aby odróżniać się
od Innych, porównywać się z Innymi, a także łączyć się w grupy z Innymi. Ety-
kiety te definiują sposób, w jaki wchodzimy z innymi w interakcje.
wiczenie 22
Wszyscy, razem z trenerem, stańcie po jednej stronie sali. Trener wymienia
różne kategorie ludzi i Ci, którzy identyfikują się z daną kategorią przecho-
dzą na drugą stronę sali. Uczestnictwo w ćwiczeniu jest dobrowolne.
52
TOLERANCJA
Trener w trakcie ćwiczenia mówi do uczestników: zastanów się, co czujesz
przechodzÄ…c na drugÄ… stronÄ™ sali. Przyjrzyj siÄ™ temu, jak idziesz. Co siÄ™ dzie-
je, kiedy przechodzisz na drugą stronę sali? Jeśli nie przeszłaś zastanów
siÄ™ dlaczego? Rozejrzyj siÄ™ i zobacz, kto jest z TobÄ…. Rozejrzyj siÄ™ i zobacz,
kogo z Tobą nie ma. Kogo zabrakło? Nie komentuj .
Przykłady:
Na drugą stronę sali przechodzą: wszyscy mężczyzni/chłopcy, wszystkie ko-
biety/dziewczęta, tolerancyjni, dyskryminowani, katolicy, osoby innego
wyznania, muzułmanie, samotni, popularni, nieśmiali, prześladowcy ,
ofiary itp.
Uczestnicy warsztatów mogą tworzyć własne kategorie. Ważne jest, by nie
rozmawiać podczas ćwiczenia, lecz podzielić się doświadczeniami dopiero
po jego zakończeniu (dla tych, którym jest to potrzebne).
Głównym celem tego ćwiczenia jest doświadczenie przynależności do wielu
różnych kategorii/grup; uświadomienie sobie, że dzielimy pewne elementy
naszej tożsamości z członkami innych grup.
TO, JAK SIEBIE POSTRZEGASZ, ZALE%7Å‚Y OD TEGO, CO DO SIE-
¼%
BIE CZUJESZ.
UCZCIWOZ WOBEC SIEBIE OZNACZA MÓWIENIE SOBIE
¼%
PRAWDY.
TWOJA RODZINA I PRZYJACIELE WPAYWAJ NA TO, JAK SIE-
¼%
BIE POSTRZEGASZ.
KIEDY TRAKTUJESZ INNYCH TAK, JAK CHCESZ, ABY CIEBIE
¼%
TRAKTOWANO, DZIAAASZ W SPOSÓB POZYTYWNY.
CZUJESZ SI DOBRZE, GDY DZIAAASZ W SPOSÓB POZY-
¼%
TYWNY.
NIE CZUJESZ SI DOBRZE, GDY DZIAAASZ W SPOSÓB NEGA-
¼%
TYWNY.
POZNAJ SWOJE MOCNE I SAABE STRONY.
¼%
PRZYZNAWAJ SI DO SWOICH BADÓW.
¼%
NIE ZRZUCAJ WINY NA INNYCH.
¼%
53
TOLERANCJA
PRZECIWSTAWIAJ SI NACISKOWI GRUPY.
¼%
NAUCZ SI KONTROLOWA SWOJE UCZUCIA: DUM,
¼%
MIAOZ, WDZICZNOZ, ZAOZ, ZDENERWOWANIE, ZAZ-
DROZ, STRACH, FRUSTRACJ, POCZUCIE OSAMOTNIENIA.
SZACUNEK WOBEC INNYCH OZNACZA SZUKANIE W NICH
¼%
DOBRA.
EMPATIA OZNACZA WCZUCIE SI W POAO%7Å‚ENIE INNYCH.
¼%
[ Pobierz całość w formacie PDF ]