[ Pobierz całość w formacie PDF ]

krwotoczna) oraz acetylocholina, histamina, serotonina, flawonoidy,
kwas mrówkowy i wiele innych. 100 kg siana pokrzywowego zawiera 27
jednostek pokarmowych i 10,8 kg strawnego białka. Te dane najwięcej
mówią rolnikom. Zaś wiejskie gospodynie wiedzą, że jeśli dodają kurom,
i w ogóle drobiowi, susz pokrzywowy do paszy  szczególnie zimą 
niosą się one lepiej, łatwiej i szybciej porastają w piórka (pokrzywy je
rozgrzewają), a przy tym upierzenie mają lśniące i gęste. Także i koniom
dodaje się do owsa suszu pokrzywowego, aby miały lśniącą sierść,
piękniejszy ogon i grzywę.
W liściach pokrzywy jest stosunkowo wiele chlorofilu, bo około
5%. Kiedyś i u nas były pigułki chlorofilowe, które się zresztą łykało
głównie po to, by  zabijać" przykre zapachy. Więc na przykład po
zjedzeniu czosnku albo jako lek przeciwpotowy i usuwajÄ…cy jego
przykry zapach. Chlorofil do dziÅ› bywa stosowany w leczeniu choroby
popromiennej, a użyty miejscowo pomaga w gojeniu się ran i wrzodów.
Dawniej pokrzywa służyła...
Może warto wspomnieć, że dawno, dawno temu, ale jeszcze i w XVIII
oraz XIX wieku wydobywano z pokrzyw włókno (wydajność 3 12%)
i wytwarzano z niego różne rzeczy. Na przykład, rybacy bardzo sobie
chwalili sieci z pokrzyw, a także liny, powrozy, szpagaty, gdyż nieprędko
nasiąkały wodą; były trwałe, lekkie i nie gniły. Szczególnie Ajnowie na
Sachalinie, rybacy na Kamczatce, mieszkańcy Syberii, ale i dawni
Holendrzy chwalili sobie długie i mocne włókna pokrzyw. Jednak
lansowane przez Niemców, podczas wojen, ubrania z pokrzyw nie
cieszyły się uznaniem.
W pewnych rejonach Niemiec, Włoch i Francji   od zawsze" jadało
się i jada młode listki pokrzywowe. Zwykle dodawano je do sałatek lub
przygotowywano jak szpinak albo też dodawano do zup i innych potraw,
165
jako aromatyczną przyprawę. W XIX wieku, w Paryżu, była wprost
moda na pijanie herbatki z liści pokrzyw.
Obecnie znów odżyła moda pokrzywowa, znów się je jada, używa,
świeże lub suszone, jako dodatku do różnych potraw. Na przykład do
barszczu ukraińskiego, do sałatek, surówek itp.
Ale nie tylko, pokrzywy stały się również popularnym środkiem
leczniczym.
Krew nie pokrzywa
Wprawdzie przysłowie mówi, że  krew nie woda"...ale sparafrazujmy
je do powyższego tytuliku.
Otóż pokrzywy mają rzeczywiście coś z krwią wspólnego. Przede
wszystkim są krwiotwórcze, między innymi zawdzięczają to witaminie K,
której zawierają niemało. Ponadto mają też sporo żelaza, a ono 
wiadomo  sprzyja powstawaniu hemoglobiny i jakie jest skuteczne! ZaÅ›
w rezultacie zwiększa się liczba czerwonych krwinek. Bywa, że po utracie
dużej ilości krwi (operacja, poród, rana itp.) picie soku ze świeżych pokrzyw
zmiksowanych w sokowirówce z dodatkiem miodu do smaku wyjątkowo
szybko przywraca normalną jej ilość. Pomaga też w tym witamina z grupy
B, kwas foliowy, którego również nie brakuje w pokrzywie.
Już w starożytności wiedziano, że pokrzywa ma własność tamowania
krwawień (wspomina o tym Dioskurides, Pliniusz i inni), a i obecnie,
szczególnie na wsi, również nieraz tamuje się krwawienia dzięki...
pokrzywom. Z ich liści sporządza się napar i popija między innymi przy
awitaminozach, przy krwotokach z nosa, z macicy, płuc, jelit i nerek, ale
także używa się go zewnętrznie do leczenia ran i wrzodów. Bywa, że
wyciÄ…g z pokrzyw miesza siÄ™ z wyciÄ…giem z krwawnika, gdy chodzi
o szczególne zwiększenie krzepliwości krwi.
Dodajmy od razu, że nie wolno wyciągu z pokrzyw stosować
w przypadku krwotoków spowodowanych polipami, cystą i nowotworami
macicy oraz jej przydatków; i w ogóle w takich chorobach, które
wymagają interwencji chirurga. Ponadto trzeba uważać z tą modną
pokrzywą, gdy ktoś choruje na nerki. Lekarz może wówczas pokrzywy
w ogóle w każdej postaci zabronić.
Przypomnijmy, że do tej pory są w Afryce rejony, gdzie pokrzywa
otaczana jest czcią; jest fetyszem używanym najczęściej podczas inicjacji
młodych ludzi.
166
Ogólnie wzmacnia
O pokrzywie mówiło się przez wieki i mówi do dziś, że działa na
organizm ogólnie wzmacniająco. Po kuracji pokrzywowej nabiera się
zdrowych rumieńców. Inna sprawa, że sok ze świeżych pokrzyw  ten
najbardziej skuteczny  jest wyjątkowo przykry w smaku, ale można go
doprawić miodem, ponadto wystarczy l 2 łyżki dziennie takiej  miks-
turki", aby skutek był widoczny.
Pokrzywę podaje się szczególnie w anemii oraz gdy trzeba  oczyścić
krew", czyli przy wypryskach, egzemach, liszajach itp. Także wówczas,
gdy trzeba poprawić trawienie, bo na przykład dokucza  ciężki żołądek"
czy bóle jelit. Pokrzywa pomaga też diabetykom, szczególnie na początku
choroby. Poleca sieją również tym, którzy cierpią na reumatyzm i gościec.
Jest moczopędna i wiatropędna, a przy tym  jak twierdzą nie-
którzy  bardziej pomaga, kiedy stosuje się ją wewnętrznie niż zewnę-
trznie. Francuzi polecają sok z pokrzywy, gdy na przykład krwawienia
z nosa są częste, gdy ktoś ma hemoroidy lub zapalenie kiszek. Oto
przepis na ten sok: 250 g świeżych liści zalać l litrem wrzącej wody
i odstawić na 12 godzin. Potem odcedzić, dodać 500 g cukru lub miodu
i pić 200 300 g w ciągu dnia, pomiędzy posiłkami.
Uważają też (Francuzi), że świeży sok, wyciśnięty z liści młodych
Å‚odyg lub korzeni pokrzyw  wprowadzony do nosa na watce prawie
natychmiast zahamuje krwawienie z nosa. Bywa, że ktoś biczuje się
pokrzywami, sądząc, że wyleczy go to z reumatyzmu. Owszem, począt-
kowo bardziej czuje się rozgrzewający ból po biciu i kwasie mrówkowym
(z połamanych gruczołków z tymże kwasem na liściach) niż ból reumatycz-
ny, ale ten  mimo wszystko  nie ustępuje.
Słynny za czasów naszych babć i prababek ksiądz Kneip polecał tę
metodę, ale w nieco innej formie. Radził on, aby codziennie rano, przez
kilka minut, nacierać bolące reumatycznie miejsca garścią świeżych
pokrzyw.
Pokrzywa działa też bakteńobójczo, a także  sprzyjając procesom
granulacji  przyspiesza gojenie. Zmiażdżone liście przykłada się na
rany, co pozwala uniknąć tzw. obierania, ropienia i szybko je goi.
W Bułgarii medycyna ludowa poleca pokrzywę nie tylko w cukrzycy,
ale także w histerii, epilepsji, w przewlekłym nieżycie oskrzeli i w innych
chorobach dróg oddechowych.
167
Nasionka pokrzyw
Jest ich mnóstwo, nawet z jednej, dorodnej pokrzywy. I mają również
różne lecznicze właściwości. Przede wszystkim są uważane za dobry
afrodyzjak (szczególnie we Francji, i to od czasów Galów, gdzie
przygotowuje siÄ™ z nich winko do popijania).
Ale przede wszystkim nasiona przeciwdziałają nocnemu moczeniu się
dzieci i w tym celu piecze siÄ™ z nich specjalne ciasteczka. 16 g nasionek
oczyszczonych i 60 g mąki żytniej z dodatkiem wody wyrabia się na
ciasto, słodząc je miodem do smaku. Z tego ciasta formuje się 6 małych
ciasteczek i te piecze w piekarniku, na blasze. Potem daje siÄ™ je dziecku
przed spaniem, w ciÄ…gu 8 do 20 dni, a po tym czasie nocne moczenie
powinno minąć.
Korzenie pokrzyw
Są również używane w fitoterapii oraz w kosmetyce. Korzeń pokrzywy
działa nieco bardziej moczopędnie niż liście; lepiej usuwa chlorki, mocznik
i szkodliwe produkty przemiany materii. Ma także większy wpływ na
gruczoły potowe, łojowe i na mieszki włosowe. No i działa na porost
włosów, zapobiegając łysieniu i łupieżowi. Stąd też właśnie z korzeni
pokrzyw przygotowuje się  wodę pokrzywową" do włosów, szampony
pokrzywowe itp.
Można też samemu przygotować taką  wodę pokrzywową" domowej ( [ Pobierz całość w formacie PDF ]